میانداری: کلید همزیستی در جامعه شهروند سالار

میانداری: کلید همزیستی در جامعه شهروند سالار

در یک جامعه شهروند سالار، هدف بنیادی همانا ترویج همزیستی افراد به دور از تنش‌های ویرانگر و خشونت‌زا است. این هدف نشان‌دهنده اهمیت روزافزون روش‌های مختلف برای حل اختلاف و کاهش تنش‌هاست که منافع شخصی را در کنار همبستگی اجتماعی حفظ می‌کند.

نقش همرسانی و رسانش در مدیریت تعارض

با بلوغ جوامع، اهمیت میانداری، ارتباط و همکاری به وضوح نمایان می‌شود. ارتباط مؤثر نقش حیاتی در مدیریت مسئولانه تنش‌های فردی و اجتماعی ایفا می‌کند. میانداری فرآیندهای پویایی را تسهیل می‌کند که به ارزش‌های متنوع اجازه می‌دهد بدون ترس به گفتگو بپردازند. این تعامل موجب شناسایی و درک متقابل می‌شود و وضعیت‌های ناهنجار را به سمت آینده‌ای آرام‌تر و قابل فهم‌تر رهنمون می‌سازد.

 

نیاز جامعه ایرانی به میانداری

در حال حاضر، جامعه ایرانی به شدت نیازمند میانداری است تا بتواند تنش‌های خود را به صورت خلاقانه و پویا مدیریت کند. میانداری بر رویکرد انسان‌محور متمرکز است و سازماندهی جامعه را بر اساس مشارکت شهروندان قرار می‌دهد. این فرآیند بستری را فراهم می‌آورد تا گفتگوشناسی برای کاهش تنش‌ها و شناخت تفاوت‌ها فعال شود. هدف نهایی ترویج همزیستی خلاق و احترام به افکار و دیدگاه‌های افراد از طریق رسانش میانکنشی است.

 

گفتگوشناسی به عنوان ابزاری برای درک

گفتگوشناسی این امکان را فراهم می‌آورد که تجربیات زیستی «دیگری» را از طریق گفتگوهای سازنده درک کنیم. با تعامل با «دیگری»، می‌توانیم واقعیت‌ها و دیدگاه‌های او را بهتر بفهمیم. این سفر از احساسات و عواطف آغاز شده، به سمت خرد حرکت کرده و سپس دوباره به عاطفه و احساس بازمی‌گردد. بنابراین، میانداری نمایانگر یک برداشت مدرن از فردیت است که حس و خرد یا عشق و عقل را متعادل می‌کند.

 

به طور خلاصه، عمل میانداری برای ترویج یک جامعه هماهنگ که در آن افراد بتوانند به آرامی کنار هم زندگی کنند، ضروری است. با تأکید بر ارتباطات و گفتگوشناسی، ما قادر خواهیم بود تنش‌های اجتماعی را به صورت سازنده مدیریت کرده و درک متقابل میان گروه‌های مختلف را ارتقا دهیم. با پیشرفت به جلو، پذیرش میانداری کلیدی خواهد بود برای ساختن یک جامعه مقاوم و همبسته که ارزش هر فرد و سهم منحصر به فرد او را بشناسد.

فرایند میانداری: از گذشته تا آینده

فرایند میانداری: از گذشته تا آینده

یانداری هنر تبدیل اختلافات به فرصت‌های سازنده است. این فرآیند، فرصتی برای بیان احساسات، رفع سوءتفاهم‌ها و ایجاد همدلی فراهم می‌آورد. چگونه زمان و گفت‌وگوهای سازنده می‌توانند تنش‌ها را به فرصت‌هایی برای رشد تبدیل کنند؟ در این مطلب، با دو مرحله کلیدی میانداری و تاثیر آن‌ها آشنا می شوید.

دراولین بلاگ پست توضیح داده بودیم که میانداری فرایندی برای مدیریت تنش و تنش زدایی داوطلبانه است. در این فرایند درگیران معارضه یا تفاوت بایستی خودشان به راه حل دست یابند. این کار البته با همکاری و همراهی نفر سومی که میاندار است و ضرورتن لازم است آزادانه از سوی آنان برگزیده شود سامان می یابد.

هنر میانداری: عبور از تنش‌ها با گذر زمان

میان‌داری یک فرایند پیچیده است که در دو مرحله مجزا شکل می‌گیرد: یکی به گذشته نگاه می‌کند و دیگری به آینده متمرکز است. هر یک از این مراحل می‌تواند هفته‌ها یا حتی ماه‌ها طول بکشد و نقش زمان در این زمینه بسیار مهم است. زمان می‌تواند هم‌پیمان مفیدی باشد یا دشمنی مشکل‌ساز. اگر میانداران بخواهند فرایند را سریع پیش ببرند، ممکن است از زمان لازم برای رفع تنش غافل شوند و در نتیجه، سوءتفاهم‌ها را تشدید کنند.

اهمیت زمان در میانداری

در میانداری، رویکرد شتاب زده معمولاً منجر به تنش‌های حل‌نشده می‌شود. وقتی میانداران سعی می‌کنند فرایند را تسریع کنند، ممکن است به طور ناخواسته باعث شوند شرکت‌کنندگان مواضع خود را بیشتر تقویت کنند. برعکس، وقتی زمان به طور مناسب تخصیص داده می‌شود، این امکان را فراهم می‌آورد که طرفین احساسات و روایت‌های خود را به وضوح بیان کنند. این روند با دقت در زمان‌بندی، فضایی را ایجاد می‌کند که در آن فهم و درک می‌تواند شکوفا شود.

مرحله اول: بازنگری به گذشته

مرحله اول میانداری نیازمند بازنگری به وقایع گذشته است. هر طرف فرصتی کافی برای بیان روایت خود دارد و احساسات و دیدگاه‌های خود را ابراز می‌کند. این تبادل معمولاً چندین روایت را که ممکن است با هم تضاد یا همخوانی داشته باشند، روشن می‌کند. برای حفظ تمرکز، میانداران شرکت‌کنندگان را تشویق می‌کنند تا آنچه را که از یکدیگر شنیده‌اند، بازگو کنند که این تکنیک به نام “گوش دادن انعکاسی” شناخته می‌شود. این روش چندین کارکرد مهم دارد:

۱. توسعه همدلی: با بیان دیدگاه دیگری، شرکت‌کنندگان بهتر می‌توانند احساسات و تجربیات یکدیگر را درک کنند.

  1. وضوح: این امکان را فراهم می‌آورد که طرفین تأیید کنند آیا پیام‌هایشان به درستی فهمیده شده است یا خیر، که موجب کاهش سوءتفاهم‌ها می‌شود.
  2. کاهش تنش: با رسیدگی به سوءتفاهم‌ها، تنش‌های مربوط به اختلاف ممکن است کاهش یابد.

از طریق این فرایند بازتابی، شرکت‌کنندگان می‌توانند ریشه‌های اختلافات خود را شناسایی کنند و معمولاً متوجه می‌شوند که سوءتفاهم‌ها ناشی از حوادث خاصی هستند نه خصومت‌های ذاتی.

مرحله دوم: نگاه به آینده

پس از اینکه نارضایتی‌های گذشته شناسایی و فهمیده شد، میانداری به سمت راه‌حل‌های آینده حرکت می‌کند. میانداران هیچ راه حلی تحمیل نمی‌کنند بلکه گفتگوهایی را تسهیل می‌کنند که به شرکت‌کنندگان اجازه می‌دهد تا راه‌حل‌های خود را پیدا کنند. این رویکرد تعاملی خلاقیت و تفکر انتقادی را تشویق می‌کند زیرا هر طرف پیشنهاداتی برای حل مشکل ارائه می‌دهد.

  1. گفتگوی آزاد: شرکت‌کنندگان دعوت می‌شوند تا انگاره های خود را آزادانه بیان کنند—چه عملی و چه تخیلی—که امکان تبادل غنی از امکانات را فراهم می‌آورد.
  2. ساخت اجماع: با بحث درباره راه‌حل‌ها، میان‌داران گفتگو را به سمت یافتن زمینۀ مشترک و رسیدن به توافق هدایت می‌کنند.
  3. قدرت‌بخشی: این فرایند حس توانمندی را در میان شرکت‌کنندگان تقویت کرده و توانایی آن‌ها برای حل مشکلات به طور مستقل در آینده را تقویت می‌کند.

نتیجه‌گیری: تبدیل تنش به فهم

در نهایت، میانداری مؤثر تنش‌ها را از یک مبارزه شخصی به فرصتی برای رشد و فهم تبدیل می‌کند. با هدایت پیچیدگی‌های زمان و ارتباطات، میانداران کمک می‌کنند تا طرفین از صرفاً اختلاف نظر عبور کرده و به جایی از همدلی و همکاری برسند. این روند نه تنها تنش‌های فوری را حل می‌کند بلکه زمینه‌ای برای روابط سالم‌تر درآینده فراهم می‌آورد.

به طور خلاصه، میانداری فقط درباره حل اختلافات نیست؛ بلکه درباره پرورش فهم عمیق‌تر و ارتباط بین افراد است. با ارزش نهادن به زمان و تشویق گفتگوهای آزاد، میانداران می‌توانند کمک کنند تا تنش‌ها به فرصت‌هایی برای آشتی و رشد تبدیل شوند.

هنر میانداری: ایجاد فضایی برای مصالحه و اعتماد

هنر میانداری: ایجاد فضایی برای مصالحه و اعتماد

در دنیای پیچیده روابط انسانی، میانداری به عنوان یک ابزار کارآمد برای حل اختلافات و تنش‌ها شناخته می‌شود. این فرآیند نه تنها به طرفین کمک می‌کند تا به توافق برسند، بلکه فضایی را برای اعتماد و همکاری ایجاد می‌کند.

اهمیت توافق اولیه : میاندار باید ابتدا اطمینان حاصل کند که درخواست برای میانداری از سوی هر دو طرف مورد پذیرش قرار گرفته است. این موضوع نه تنها اعتماد میان میاندار و میانخواهان را تقویت می‌کند، بلکه نشان‌دهنده‌ی تمایل مشترک آن‌ها برای حل مشکل است. به عنوان مثال، دو فردی که سال‌ها با یکدیگر در تنش بوده‌اند، با پذیرش مراجعه به میاندار، فضایی مثبت ایجاد می‌کنند که می‌تواند راهگشا باشد.

توضیح فرآیند میانداری: پس از اعلام موافقت طرفین، میاندار باید فرآیند و شرایط میانداری را برای آن‌ها توضیح دهد. این کار کمک می‌کند تا میانخواهان بدانند چه مسیری را در پیش دارند و از اشتباه گرفتن میانداری با دیگر روش‌های حل اختلاف جلوگیری شود. این مرحله باید تا حد امکان در حضور هر دو طرف انجام شود؛ اما در برخی موارد ممکن است نیاز باشد که گفتگوهای اولیه به صورت جداگانه انجام شود.

انتخاب فضای مناسب: فضای میانداری نقش بسزایی در موفقیت این فرآیند دارد. محیط باید به گونه‌ای طراحی شود که میانخواهان احساس راحتی و اعتماد کنند. ارائه نوشیدنی و تنقلات ساده، ایجاد حس دوستانه و صمیمی را تسهیل می‌کند. همچنین، فاصله میان طرفین و میاندار باید یکسان باشد تا هیچ‌کس احساس برتری نکند.

قواعد اساسی در میانداری:

پیش از شروع جلسه، چهار قاعده کلیدی باید به میانخواهان یادآوری شود:

  1. احترام متقابل: خودداری از هرگونه توهین یا تحقیر.
  2. عدم قطع کلام: اجازه دادن به هر طرف برای بیان کامل نظرات خود.
  3. حفظ محرمانگی: تمامی گفتگوها باید در همان جلسه باقی بماند.
  4. تعهد به توافق: وفاداری به تصمیمات نهایی که توسط طرفین اتخاذ شده است.

این قواعد نه تنها محیط گفتگو را محترمانه‌تر می‌کند، بلکه باعث ایجاد تعهد اخلاقی نسبت به یکدیگر نیز خواهد شد.

نتیجه‌گیری: میانداری فرآیندی است که با رعایت اصول و قواعد مشخص، می‌تواند به حل اختلافات کمک کند و فضایی مثبت برای ارتباطات انسانی فراهم آورد. با ایجاد اعتماد و احترام متقابل، طرفین قادر خواهند بود تا به توافقاتی پایدار دست یابند و روابط خود را تقویت کنند. اگر شما نیز در موقعیتی قرار دارید که نیاز به حل اختلاف دارید، شاید وقت آن رسیده باشد که از میانداری بهره‌مند شوید.

میانداری: راهکاری نوین برای مدیریت تنش‌ها

میانداری: راهکاری نوین برای مدیریت تنش‌ها

آیا تا به حال درگیر یک اختلاف خانوادگی یا شغلی بوده‌اید که نتوانید آن را حل کنید؟  در حال حاضر میانداری, Médiation به فرانسه و یا Mediation به انگلیسی , شیوه رایجی در کشورهای اروپایی، آمریکا و کانادا میباشد و هر روز بر اهمیتش در همگی بخش های زندگی اجتماعی افزوده می شود. این مفهوم به ویژه در موارد تنش های خانوادگی، مدنی، بازرگانی, اداری, آموزشی، قضایی و میانفرهنگی از آن استفاده می شود.

فرایند میانداری به عنوان رشته ای نو در زمینه بهسازی روابط و پیوند اجتماعی در سطح دانشگاهی بسیاری از کشورها تدریس میشود . فلسفه و کارکرد میانداری هرچند در زیر مجموعه مفهوم میانجیگری قرار دارد ولی در حال حاضر از آن فاصله گرفته و آرام آرام به صورت مفهومی مستقل از میانجیگری به کار برده میشود. زیرا این مفهوم , وارونه میانجیگری فرایندی برای مدیریت تنش و تنش زدایی داوطلبانه است. در این فرایند درگیران معارضه یا تفاوت بایستی خودشان به راه حل دست یابند. این کار البته با همکاری و همراهی نفر سومی که میاندار است و ضرورتن لازم است آزادانه از سوی آنان برگزیده شود سامان می یابد. در ضمن میاندار هم باید برای میانداری آزاد باشد و به هیچ نهاد رسمی, قدرت اجتماعی و یا فکری وابسته نباشد و با بی طرفی به میانداری بپردازد.

این مفهوم به ویژه زمانی انجام میشود که اختلاف, تفاوت یا معارضه ای میان افراد یا گروهها وجود دارد و لازم است تنش زدایی شود. برای این کار میاندار توجه خود را معطوف به فرایند تفرید و همه مفاهیم متنوعی که فردیت را تعین  می بخشد, می کند. بدین معنا که چون آزادی، استقلال و تصمیم شخصی، اساس فردیت و تشخص فردیست پس بایستی در فرایند میانداری به رای آزاد درگیران تنش به عنوان مفهومی بنیادین توجه کرده آن را در فرایند آگاهی از شرایط خود و دیگری و ارتباطش با تنش به کار برد.

در بسیاری از موارد که تنش و یا اختلافی وجود دارد از اصطلاحاتی استفاده میشود که حاکی از حل اختلاف و یا تفاوتها هستند همین باعث میشود گاهی کاربرد این اصطلاحات به عنوان میانداری تلقی گردد مانند مصالحه, صلح, آشتی, سازش وساطت, شورای حل اختلاف, نهاد شبه قضایی, مشارکتهای مردمی, نهادهای سازشی, داوری, حکمیت, حکمیت اختیاری, حکمیت اجباری, خانه انصاف, شورای داوری, حل و فصل سازشی, دعاوی, کدخدا منشی و مذاکره. هیچ یک از این اصطلاحات ربطی به میانداری ندارند و نبایستی آنها را به عنوان میانداری پذیرفت.

همانطور که گفته شد رشته میاندای و کاربردش امری تازه در جهان پیشرفته است. این رشته که در زمینه مدیریت تنش و رفع تنازع و معارضه به کار گرفته می شود، در ایران و برای ایرانیان ناشناخته بوده و هنوز هم تا حد زیادی هست.

جلسه نهایی کارگاه میانداری پایه

جلسه نهایی کارگاه میانداری پایه

 آخرین جلسه کارگاه آموزش میانداری پایه، در تاریخ ۱۳ تیر ۱۴۰۳ با حضور تمامی  شرکت‌کنندگان و با ارائه پایان‌نامه تمامی دانشجویان این دوره از کارگاه میانداری پایه و همچنین با حضور تمامی اساتید دوره  در محل دفتر مرکزی گروه کارآفرینی فراتر برگزار شد.