معرفی میانداری

میانداری فرایندی داوطلبانه و بی‌طرفانه است که در آن عامل سومی به نام میاندار صرفاً فضایی امن برای گفت‌وگو می‌گشاید تا خودِ درگیران راه‌حل اختلافشان را بیابند. تفاوت آن با میانجیگری یا آشتیگری در همین بی‌طرفی مطلق نهفته است؛ هرجا میاندار وابسته به قدرت یا نهادی باشد، فرایند از مدار میانداری خارج می‌شود و مشروعیت خود را از دست می‌دهد.

فرایند میانداری معمولاً در دو گامِ به‌ظاهر ساده اما عمیق پیش می‌رود: ابتدا گذشته‌نگر است؛ رویدادها بازخوانی می‌شوند، طرفین روایت رقیب را با فن «بازگویی» به زبان خود بازمی‌سازند و پیش‌داوری‌ها شکسته می‌شود. سپس نوبت آینده‌ngری می‌رسد؛ ایده‌های خروج از تعارض توسط خودِ طرفین مطرح و پالایش می‌شود تا به هم‌سازی خلاق برسند، بی‌آن‌که میاندار نسخه‌ای تجویزی ارائه کند. زمان در این میان یاوری حیاتی است؛ نه عجله کارساز است و نه کش‌دادنِ بی‌هدف.

میانداری می‌تواند درونی باشد؛ یعنی گفت‌وگوی فرد با خویش برای همگنی درونی و رشد شخصی. نوع بیناشخصی یا سازمانی آن نیز تنش‌های خانوادگی، مدرسه‌ای، شرکتی و اجتماعی را هدف می‌گیرد. میاندار حرفه‌ای علاوه بر دانش و مهارت باید قابلیت خلق ابزارهای متناسب با هر موقعیت را داشته باشد، از اصل «قدرت من در بی‌قدرتی من است» پیروی کند و در برابر کارش دستمزد ساعتی دریافت نماید تا میانخواهان مسئولیت مالی و عاطفی فرایند را بپذیرند.

دستاوردهای میانداری چشمگیر است: آمار جهانی از حدود هشتاد درصد موفقیت حکایت دارد، سرمایه‌ی هیجانی سازمان یا خانواده را بازسازی می‌کند، هزینه‌های پنهان تعارض را می‌کاهد، چسبندگی فرهنگی و مسیر نوآوری را تقویت می‌کند و با فهم متقابل از چرخه‌ی خشونت پیشگیری به عمل می‌آورد.

در روزگاری که ارتباطات مجازی سرد و سطحی شده‌اند، میانداری با ایجاد فضای حضوریِ معتمدانه دوباره گرمای رابطه‌ی انسانی را زنده می‌کند و جامعه را از «من در برابر تو» به «ما با هم» می‌رساند. از خانواده تا سازمان‌های هوشمند، هر جا نیازی به گفتگوی اصیل و مدیریت اختلاف باشد، میانداری پاسخی مدرن و در عین حال ریشه‌دار در فرهنگ ماست: هنری برای تبدیل اختلاف به فرصت رشد و پلی میان عقل و عاطفه، گذشته‌ی پرتنش و آینده‌ی مشترک.

مدرسان